Pod notką naszego Gospodarza Pisarze i ch.je: http://gabriel-maciejewski.szkolanawigatorow.pl/pisarze-i-chje wpisałem ostatnio jeden komentarz, ale doszedłem do wniosku, że może on być dobrą zachętą do przeczytania jego książki Baśń jak Niedźwiedź. Socjalizm i śmierć, tom II oraz Pamiętników generała Jóżefa Hallera, wydanych przez LTW.

Wiem, że nie trzeba tu nikogo namawiać. No ale to dla samego Autora zawsze odzew, jak odbieramy jego pracę.

W Pamiętnikach Hallera, po zaprzysiężeniu prezydenta Narutowicza, 11 grudnia 1922 roku, mamy opisaną taką sekwencję zdarzeń:
— w hali wyjściowej Sejmu napada generała Hallera Andrzej Moraczewski i wykrzykuje: Napadliście na nas na placu Aleksandra. Będziecie ponosić skutki.;
— po powrocie do domu, do generała Hallera przyszła wytłumaczyć się ta niby jego córka, Grochowiczówna, po tym jak ją aresztowali na pl. Trzech Krzyży;
— tego samego dnia, po południu, kiedy generał wybierał się do Amerykańskiego Czerwonego Krzyża, naszła go hałaśliwa deputacja. Z delegacją przybył płk Sołłohub-Dowoyno, z którego ust padają takie słowa: — Widzi pan generał, jak warszawiacy w 1862 roku szli pod Pałac Błękitny — tak dzisiaj przychodzą do pana generała. Trzeba, żeby pan generał do nich wyszedł;
— następnie „przemówił jakiś rozagitowany przeciwko wyborowi prezydenta głosami Żydów — jak się wyraził — agitator i zażądał” od generała, żeby powiedział zebranym co mają robić i generał wygłasza do zebranych krótką mowę, w której popiera wybór prezydenta, i odsyła ich do kardynała Kakowskiego, jeśli ci mają jakieś wątpliwości;
— jeszcze tego samego dnia, wieczorem, prasa czerwona oskarżyła go o mowę antysemicką — jak się wyraża generał: „nie potrafiła znaleźć dowodów. Później wyszły na jaw nazwiska kilku oficerów, którzy w przebraniu cywilnym brali udział w manifestacji, a potem fałszywymi oskarżeniami usiłowali mnie obarczyć, że w swoim przemówieniu atakowałem Żydów.”

I teraz tak — dlaczego warto czytać Baśnie socjalistyczne?

W II tomie, w rozdziale Dwa banki, mamy opis prasowego konfliktu żydowsko-polskiego o jakieś tancerki, który kończy się tym, że Leopold Kronenberg zdobywa od władz koncesję na swoją gazetę, kupuje w 1859 roku Gazetę Codzienną i kilkanaście miesięcy później zmienia jej nazwę na Gazetę Polską i może już, przy jej pomocy, bronić interesów żydowskich. 
Dalej dowiadujemy się jakie to stronnictwa patriotyczne funkcjonowały w Warszawie:
— białych, związanych z hrabią Andrzejem Zamoyskim,
— czerwonych, opartych o emigrację i agentów francuskich i...
— stronnictwo Millenerów Edwarda Jürgensa, w którego żyłach płynęła „przymieszka krwi semickiej”.
Dalej Autor opisuje nam jak się bada grunt i testuje władzę na ile można sobie pozwolić, i jak daleko się posunąć, kiedy myśli się o zorganizowaniu powstania. Jak? Najpierw robi się małe prowokacyjki ale i bardziej sprytne konstrukcje. Wspomniany Jürgens organizuje „deputacje studentów Polaków ze wszystkich uniwersytetów cesarstwa”, którzy piszą adres do cara, z wyrażonymi w nim żądaniami, pod którym trzeba zebrać podpisy najbardziej wpływowych obywateli miasta. Pamiętamy takie listy z PRL — List 34, List 59. Wszystko to odbywa się pod kierownictwem Jürgensa. Na liście znalazły się nazwiska hrabiów (w tym Andrzeja Zamoyskiego), jednego jenerała, Leopolda Kronenberga i jeszcze kilkunastu innych. Później delegaci odwiedzają ich wszystkich, żeby zdobyć podpisy pod adresem. Nasz Gospodarz fantastycznie opisuje reakcje tych osób. Na koniec dowiadujemy się, że Jürgens to po prostu człowiek Kronenberga i że był to tylko „kolejny krok w eskalacji zdarzeń”. „Kolejnym były już manifestacje uliczne.” A także  prowokacje uliczne, np. pod Towarzystwem Rolniczym, którego prezesem był hrabia Andrzej Zamoyski, zakończone „salwą do tłumu”. Po tym krwawym zdarzeniu wszyscy wpływowi ludzie miasta, z biskupami i literatami, zbierają się w resursie kupieckiej. Bratają się a Kronenberg podaje trunki, cygara i papierosy. Jest i rabin Beer Majzels. Jak to się wszystko skończyło, to już trzeba doczytać w książce.

No ale to nie koniec. Zaglądamy do następnego rozdziału Parostatkiem w piękny rejs, który opisuje katastrofę finansową spółki hrabiego Andrzeja Zamoyskiego. Nie będę tej historii streszczał ale, tak jak Autor, muszę przywołać wiersz Fortepian Chopina, w którym nasz wielki poeta Cyprian Kamil Norwid opisuje scenę, „kiedy to żołnierze rosyjscy wyrzucają na uliczny bruk fortepian wielkiego artysty. Ideał sięgnął bruku — pisze Norwid, ale dla nas jednak istotniejsze jest skąd ów fortepian zostaje wyrzucony. Z pałacu Zamoyskich mianowicie, który został doszczętnie rozgrabiony, zdewastowany i zniszczony, a stało się tak, ponieważ powstańcy styczniowi dokonali przed tym właśnie pałacem nieudanego zamachu na generała Fiodora Berga, namiestnika carskiego w Warszawie.” Kto go zorganizował, to już trzeba doczytać sobie w książce.

No ale jaki to może mieć związek z generałem Błękitnej Armii, Hallerem?

Pałac Błękitny to jest właśnie ten sam pałac Zamoyskich, w którym koncertował Chopin. Autor opisał nam stałe warianty gry, jak to mówi Grzegorz Braun a najwyraźniej nieświadomy, w czym uczestniczy, generał Haller przytoczył nam te słowa: „Dziwne mi się wydawało, że z tą delegacją przybył płk Sołłohub-Dowoyno, który swoją z ruska brzmiącą polszczyzną usiłował mnie przekonać, mówiąc:

— Widzi pan generał, jak warszawiacy w 1862 roku szli pod Pałac Błękitny — tak dzisiaj przychodzą do pana generała. Trzeba, żeby pan generał do nich wyszedł.”

Powstanie styczniowe — „ulubiona narodowa tragedia Józefa Piłsudskiego”.


Książka do nabycia tutaj:
https://basnjakniedzwiedz.pl/produkt/basn-jak-niedzwiedz-socjalizm-i-smierc-tom-ii/

---

tagi: piłsudski  1922  zamach  powstanie  kronenberg  narutowicz  pamiętniki  haller  stałe warianty gry  1862 

	umami
	23 listopada 2019 19:58

20     1922    8 zaloguj sie by polubić